در سلامت روان نتایج تحقیقات روانشناسی فیجت اسپینر: آرامش‌بخش یا عامل مخرب حافظه و تمرکز
فهرست
فیجت اسپینر و ادعای کاهش استرس و درمان اعتیاد
فیجیت اسپینر در وهله نخست به عنوان ابزاری برای سرگرمی یا یک اسباب بازی معرفی شد. اما همانند دیگر محصولات نو ظهور و برای متقاعد کردن مصرف کننده و بخصوص راحت کردن خیال پدر و مادری که این اسباب بازی را برای فرزندشان می‌خرند، ادعا شد که استفاده از آن می‌تواند از استرس کودکان و بزرگسالان بکاهد. ادعاها صرفا به کاهش استرس ختم نمی‌شود و فروشندگان برای توجیه بیشتر سخن از اثربخشی این اسباب بازی در بهبود اختلال توجه و بیش‌فعالی به میان می‌آورند. برخی دیگر هم بر این باورند که فیجت اسپینر راهکار احتمالی برای رفع اعتیاد به تلفن‌های همراه است که نیازمند بررسی علمی است.
(در همین راستا مقاله «اعتیاد به اینترنت: راهنمای استفاده از گوشی موبایل و روش رهایی از وابستگی به فضای مجازی» را مطالعه کنید.
نتایج تحقیقات روانشناسی جدید که به‌تازگی در مجله Applied Cognitive Psychology به چاپ رسیده نشان می‌دهد که استفاده از برخی اسباب بازی‌ها از جمله فیجت اسپینر در کلاس درس برای یادگیری دانش‌آموزان مضر بوده و باعث کاهش عملکرد حافظه و تمرکز آن‌ها می‌شود.
خانم جولیان سوارز دانشجوی دکتری دانشگاه کالیفرنیا و نویسنده این تحقیق می‌گوید: «چند سال پیش و به‌صورت گسترده باور عموم جامعه بر این بود که فیجت اسپینرها باعث افزایش راندمان افراد می‌شوند. بنابراین برای برخی از دانشجویان نیز این سوال پیش آمده بود که آیا فیجت اسپینرها به یادگیری و تمرکز در کلاس درس کمک می‌کند یا خیر؟ بنابراین ما دست‌به‌کار شده و این تحقیق را شروع کردیم.»
عوارض واقعی استفاده از فیجت اسپینر در کلاس درس: کاهش تمرکز
در آزمایش اول، ۹۸ دانشجو مقطع کارشناسی ارشد که بخشی از آن‌ها فیجت اسپینر استفاده می‌کردند، یک ویدئویی ۱۵ دقیقه‌ای آموزشی درباره پخت نان را تماشا کردند. صندلی نیمی از شرکت‌کنندگانی که از فیجت اسپینر استفاده نمی‌کردند در کنار افرادی قرار گرفته بود که فیجت اسپینر داشتند.
در ادامه نتایج تست حافظه نشان داد که تعداد جواب‌های صحیح شرکت‌کنندگانی که از فیجت اسپینرها استفاده می‌کردند به طرز قابل‌ملاحظه‌ای کمتر از بقیه داوطلبان بود. همچنین داوطلبانی که از فیجت اسپینرها استفاده می‌کردند چنین اذعان کردند که به مدت بیشتر در افکار خود غرق شده و برای تمرکز روی ویدئو دچار مشکل شده‌اند.
بااین‌حال ظاهرا عملکرد شرکت‌کننده‌هایی که در کنار داوطلبانی که از فیجت اسپینرها استفاده می‌کردند تحت تاثیر قرار نگرفته بود.
سپس محققان آزمایش را دوباره انجام دادند. اما این بار به‌صورت خاص آن‌ها از ۴۸ داوطلب دانشجوی کارشناسی استفاده کردند که باور داشتند استفاده از فیجت اسپینر می‌تواند به افزایش تمرکز آن‌ها در کلاس درس کمک کند.
اما نتایج به‌دست‌آمده تغییری نکرد و این موضوع نشان می‌دهد که باور افراد به مفید بودن فیجت اسپینر حقیقت را تغییر نمی‌دهد.
خانم سوارز می‌گوید:
«برخلاف ادعاهای مطرح‌شده توسط تولید‌کنندگان و خرده‌فروشان فیجت اسپینر، استفاده از وسایلی ازاین‌دست نه‌تنها به داوطلبان ما هیچ کمکی برای بهبود یادگیری‌شان نکرد که عملکرد آن‌ها در تست حافظه را نیز کاهش داد.»
«این نتایج در دو آزمایش مختلف تکرار شد. اگرچه ظاهرا خود افراد از پیامدها و اثرات منفی استفاده از فیجت اسپینرها بر میزان یادگیری‌شان آگاهی داشتند اما یا نمی‌خواستند یا قادر به مقابله با اثرات حواس‌پرتی ناشی از فیجت اسپینر نبودند.»
اما این مطالعه نیز مانند همه تحقیقات محدودیت‌های خود را دارد.
به گفته نویسنده: «ازآنجایی‌که نتایج به‌دست‌آمده مربوط به جامعه آماری دانشگاهی است، لذا نمی‌توان اثرات فیجت اسپینرها را بر تمامی اشخاص و برای مثال افراد با ناتوانی در یادگیری پیش‌بینی کرد. بااین‌حال یافته‌ها نشان می‌دهد که دانش‌آموزانی که برای تمرکز در کلاس درس دچار مشکل هستند بهتر است به‌جای استفاده از فیجت اسپینرها از روش‌های معتبر درمانی استفاده کنند.»
«باید خاطرنشان کرد که افراد به دلایلی غیر از کمک به یادگیری در سر کلاس درس از فیجت اسپینرها استفاده می‌کنند. قصد ما از انجام این تحقیق نتیجه‌گیری برای غیرمفید بودن این ابزار نبود. برای بررسی تاثیر فیجت اسپینرها بر کاهش کسالت و تعدیل احساسات باید تحقیقات دیگری انجام شود.»
منبع: کتابخانه آنلاین وایلی
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه