در روابط چرا مردان خیانت می‌کنند؟ علل روانشناسی تکاملی و نقش هورمون‌های مردانه
دو سال از ازدواج خوزه و آنجلا می‌گذشت. تنها دو روز پس از به دنیا آمدن فرزندشان، خوزه وارد یک رابطه پنهانی شد. خوزه اعتراف کرد که این اولین رابطه پنهانی بود که بعد از متاهل شدن داشته است، اما چندین بار هم در حین دوران نامزدی بخاطر ارتباط با زنان دیگر به آنجلا خیانت کرده بود. با شنیدن این حرف‌ها، آنجلا به‌شدت شکسته شد. در سال ۲۰۱۰ هنگامی‌که مهمان برنامه تلویزیونی دکتر فیل بودم، با خوزه و آنجلا آشنا شدم. خوزه با تقاضای طلاق همسرش روبرو بود و بنابراین موافقت کرد که برای دریافت پاره‌ای توصیه‌های تخصصی در این برنامه تلویزیونی شرکت کند. دکتر فیل هزینه سه ماه درمان برای کسانی که در این برنامه حاضر می‌شدند را پرداخت می‌کرد که شامل حال خوزه و آنجلا هم شد. در ادامه به دلایلی می‌شماریم که از نظر روانشناسی تکاملی به بررسی و پاسخ این سوال مهم می‌پردازد: چرا مردان خیانت می‌کنند؟
فهرست
دلایل روانشناسی تکاملی در توضیح علت خیانت
تک‌همسری در گونه‌های مختلف پستانداران
اول باید حول کلمه بحث‌برانگیز تک‌همسری گفتگو کنیم. مطالعات نشان داده‌اند که تنها حدود ۳ درصد از پستانداران ازنظر اجتماعی تک همسر هستند. این بدان معنی است که نرها و ماده‌ها در کنار همدیگر زندگی می‌کنند و با مشارکت یکدیگر فرزندانشان را بزرگ می‌کنند. مطالعات ژنتیکی نشان داده است که تعداد کمی از همین بخش کوچک از حیوانات از نظر جنسی تک جفت هستند. بااین‌حال، بسیاری از همین حیوانات ازنظر اجتماعی هم تک همسر هستند.
آیا انسان یک گونه تک همسر محسوب می‌شود؟
اما در مورد انسان‌ها چطور؟ هرروز در رسانه‌ها از خیانت جنسی افراد (هم زنان و هم مردان) رده‌بالای جامعه پرده برداشته می‌شود. این شواهد تاییدی بر این مطلب است که انسان‌ها به‌ندرت تک همسر هستند. پس چرا، بسیاری از عرف‌های فرهنگی یا دینی، بدون در نظر گرفتن آراء افکار عمومی، به‌شدت در برابر بی‌بندوباری جنسی مخالفت می‌کنند؟
نقش ۳ هورمون اساسی در خیانت مردان چیست؟
اینجاست که علم وارد میدان می‌شود. تحقیقات ثابت کرده که سه هورمون مختلف تک‌همسری را در کنترل نگاه می‌دارد: اکسی‌توسین (هورمون چند کاره عشق)، وازوپرسین آرژنین و تستوسترون.
مطابق تحقیقات ثابت شده است که ترشح اکسی‌توسین در مغز در حین تماس، رابطه جنسی و تقریبا هر سیگنال مثبت اجتماعی سبب تقویت پیوند بین دو جنس مرد و زن می‌شود.
وازوپرسین آرژینین در دسته‌بندی پستانداران تک همسر به موجود نر انگیزه محافظت از همسر و فرزند می‌دهد که یکی از جنبه‌های مهم پیوند زناشویی است.
تستوسترون با میل جنسی و بسیاری از ویژگی‌های مردانه مرتبط است که برای ماده‌ها هنگامی‌که در جستجوی ژن‌های مردانه و باکیفیت باشند، بسیار جذابیت دارد.
نحوه توزیع دریافت‌کننده‌های اکسی‌توسین و وازوپرسین آرژینین در مغز انسان نشان می‌دهد که ما یک‌گونه تک‌همسری هستیم. اما آیا این تک‌همسری از نوع اجتماعی است یا از نوع جنسی؟ اندازه بزرگ بیضه‌ها و شکل آلت تناسلی مردانه نشان می‌دهد که انسان به‌گونه‌ای تکامل پیدا کرده که به زنان اجازه داشتن شرکای جنسی متعدد را بدهد و از طرفی شرایط را به گونه‌ای فراهم آورد که تنها «بهترین اسپرم» برنده تمام رقابت شود. مغزهای ما از نظر اجتماعی تک همسر هستند ولی آلت تناسلی بی‌قیدوبند داریم.
نقش هورمون تستوسرون در خیانت مردان
اضافه کردن تستوسترون به این ترکیب عین داشتن کارت دیوانه در بازی پوکر است – هر اتفاقی می‌تواند رخ دهد. تستوسترون اثر اکسی‌توسین برای ایجاد پیوند بین زوج‌ها را مختل می‌کند (در حقیقت – تستوسترون مانع جذب اکسی‌توسین توسط گیرنده آن می‌شود). این هورمون به هر دو جنس مردان و زنان انگیزه می‌دهد، اما به مردان انگیزه افزون‌تری می‌دهد، چراکه پنج تا ده برابر تستوسترون بیشتری نسبت به جنس زن دارند. این میزان تستوسترون بالا سبب می‌شود تا به دنبال شرکای جنسی بیشتری بروند (ذهن مردان را تک‌بعدی کرده و ریسک‌پذیری‌شان را افزایش می‌دهد). تستوسترون در پاسخ به نیاز محیط اجتماعی ما تکامل پیدا کرده است. از برنده شدن در یک بازی شطرنج گرفته تا بردن جایزه یک‌میلیون دلاری و یا برنده شدن در رقابت‌های تلوتستوسترون‌تان را بالا می‌برد.
هرچند بالا بودن تستوسترون در خیلی مواقع به ضرر ما تمام می‌شود، بااین‌حال جای نگرانی زیادی نیست چراکه مغز ما دائما در حال محاسبه سود و زیان کارها است. کدام‌یکی را باید شکار کنید: یک گوزن یا یک ماهی؟ چادرتان را بر روی تپه بنا بکنید یا کنار آب؟ کنار یک زن با ژن باکیفیت می‌مانید و منابعتان را صرف پرورش فرزندانتان می‌کنید یا نگاهتان به دیگر موقعیت‌های جفت‌گیری هست؟ یا … هر دو کار را باهم پیش می‌برید.
مطالعه‌ای که اخیرا در آزمایشگاه خودم انجام دادم، همان‌طور که قبلا هم موردبحث قرار گرفته است، نشان داد که تولید و ترشح تستوسترون در مردان، نحوه محاسبه سود-هزینه در مغز را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهد که تمرکز آنها بر لحظه اکنون و بیشتر به منافع شخصی خودشان منعطف شود. برای مثال افرادی مانند تاییگر وودز، جسی جیمز و بسیاری دیگر که خبر رسوایی اخلاقی آنها در رسانه‌ها علنی می‌شود، مردان سلطه‌طلب هستند (دارای ژن غالب). آنها مهیج، ثروتمند، معروف و ریسک‌پذیر هستند و احتمالا سطح بالایی از تستوسترون دارند. زنان جذب آنها می‌شوند و تستوسترون آنها اثر تشکیل پیوند با همسران زیبا را از بین می‌برد و تمایل به تولیدمثل بیشتری را در آنها برمی‌انگیزد.
ما افراد خیانت‌پیشه را تحقیر می‌کنیم چراکه آنها هم خواهان تک‌همسری اجتماعی هستند و هم خواهان بی‌قیدوبندی جنسی (و شاید هم ما فقط حسادت می‌کنیم که آنها می‌توانند هر دو را داشته باشند!). اما سیستم دل‌بستگی اکسی‌توسین، مهلک است. کافی است به‌اندازه کافی با یک نفر هم‌بستر شوید که دیگر نتوانید از او جدا شوید. به همین دلیل است که در بسیاری از جوامع زنا ممنوع شده است – دقیقا به خاطر این‌که دوست‌دختر فعلی می‌تواند بعدا همسر فردی باشد و خانواده‌ای را به تباهی بکشد. آسیب این کار برای زنان و کودکان دوچندان است. بله، حتی فرزندان مردان خیانت‌کاری مثل تایگر وودز نیز سزاوار داشتن یک پدر تمام‌وقت هستند.
آیا تسترسون مقصر خیانت مردان است؟
آیا تستوسترون بالای مردان را می‌توان مقصر خیانتشان دانست؟ قطعا! آیا دلایل فیزیولوژی و فراوانی فرصت‌های خیانت می‌تواند انگیزه مضاعف محسوب شود؟ البته! بعید است که خیانت از سوی مردان – به‌خصوص مردهایی که سطح تستوسترون بالایی دارند – به طور کل ریشه‌کن شود. اگرچه ما امروزه شاهد تاثیر منفی عواقب چنین رفتارهایی بر زنان و بنیان خانواده‌ها هستیم، اما من هیچ دلیلی برای دیوصفت نشان دادن مردانی که از زیر بار تعهد فراری هستند، نمی‌بینم، حتی اگر نسبت دادن چنین صفتی‌هایی به این افراد، حس خوبی به همراه داشته باشد. در همین راستا مقاله «منشاء وفاداری و خیانت در قبال همسر چیست؟» را مطالعه کنید.
منبع: سایکالیجی تودی
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه